Οι χιονοπτώσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα όταν έχουν διάρκεια, είναι πιθανό να ανατρέψουν την καθημερινή ζωή και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στις μετακινήσεις, στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, καθώς και προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, στην υδροδότηση και τις τηλεπικοινωνίες κυρίως των απομακρυσμένων περιοχών.
Οι χιονοπτώσεις είναι συχνά επικίνδυνες, τόσο για την οδήγηση όσο και για το βάδισμα. Τα περισσότερα ατυχήματα κατά τη διάρκεια μιας χιονόπτωσης αφορούν τροχαία ατυχήματα και πτώσεις πεζών λόγω της ολισθηρότητας.
Η καταπόνηση του οργανισμού και η πρόκληση καρδιακών προσβολών λόγω υπερβολικής άσκησης είναι επίσης δύο πιθανές αιτίες θανάτων που συνδέονται με την έντονη χιονόπτωση και τις χαμηλές θερμοκρασίες. Στους ηλικιωμένους, που ζουν μόνοι τους και συχνά κάτω από άσχημες συνθήκες διαβίωσης, αναφέρεται και το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων από υποθερμία ή από ασφυξία από τη χρήση ακατάλληλων θερμαντικών σωμάτων, που κατά την καύση εκπέμπουν μονοξείδιο του άνθρακα.
Δεν είναι σπάνια επίσης, η εμφάνιση πυρκαγιάς σε σπίτια λόγω της χρήσης εναλλακτικών πηγών θέρμανσης (άναμμα φωτιάς χωρίς τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης, απομάκρυνση της στάχτης χωρίς να έχει σβήσει, λειτουργία θερμαντικών σωμάτων σε ακατάλληλα σημεία του σπιτιού, κ.α.). Η κατάσβεση μιας πυρκαγιάς κατά τη διάρκεια τόσο έντονων καιρικών φαινομένων είναι πολύ δύσκολη, αφού το νερό μπορεί να έχει παγώσει στους σωλήνες ή μπορεί να είναι δυσχερής η πρόσβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων στο σημείο.
Γενικές οδηγίες
• Θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για την περίπτωση αποκλεισμού σας, από έντονη χιονόπτωση, ιδιαίτερα αν κατοικείτε σε ορεινές περιοχές. Είναι πιθανό σε ακραίες καιρικές συνθήκες, να παραμείνετε αποκλεισμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών και όχι μόνο, θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι εκ των προτέρων, με ικανή ποσότητα τροφίμων, υγρών, καυσίμων και φαρμάκων. Θα πρέπει να είναι έτοιμοι, ώστε να μπορούν να διατηρήσουν ζεστό τουλάχιστον ένα δωμάτιο του σπιτιού τους, για αρκετές ημέρες.
• Αρκετή ποσότητα προμαγειρεμένου φαγητού είναι πολύ πρακτική λύση για τέτοιες περιπτώσεις.
• Ένα ραδιόφωνο ή τηλεόραση με μπαταρίες, είναι πολύ χρήσιμο προκειμένου να ενημερώνεστε για την πρόβλεψη του καιρού και άλλες πληροφορίες σχετικά με το τι συμβαίνει στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και για τις οδηγίες που απευθύνουν οι τοπικές αρχές.
• Για πιθανή διακοπή ρεύματος, να είστε εφοδιασμένοι με φωτιστικά ασφαλείας, φανούς, κεριά, λάμπες πετρελαίου κ.α. Βεβαιωθείτε ότι όλα τα μέλη της οικογένειάς σας γνωρίζουν να χρησιμοποιήσουν σε περίπτωση διακοπής, τις εναλλακτικές πηγές θέρμανσης, όπως θερμάστρες υγραερίου, τζάκια, ξυλόσομπες κλπ., προκειμένου να αποφευχθούν πυρκαγιές ή επικίνδυνες αναθυμιάσεις. Δεν είναι σπάνια, η εμφάνιση πυρκαγιάς σε σπίτια λόγω της χρήσης εναλλακτικών πηγών θέρμανσης (άναμμα φωτιάς χωρίς τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης, απομάκρυνση της στάχτης χωρίς να έχει σβήσει, λειτουργία θερμαντικών σωμάτων σε ακατάλληλα σημεία του σπιτιού, κ.α.). Η κατάσβεση μιας πυρκαγιάς κατά τη διάρκεια τόσο έντονων καιρικών φαινομένων είναι πολύ δύσκολη, αφού το νερό μπορεί να έχει παγώσει στους σωλήνες ή μπορεί να είναι δυσχερής η πρόσβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων στο σημείο.
• Θα πρέπει να γίνεται κατάλληλος αερισμός του χώρου, διότι τα αναμμένα κάρβουνα εκπέμπουν θανατηφόρο, άοσμο και άχρωμο αέριο μονοξειδίου του άνθρακα.
• Ποτέ μη χρησιμοποιείτε καύσιμα που δεν είναι κατάλληλα για τη συσκευή σας.
• Αν εκδηλωθεί χιονοθύελλα και βρίσκεστε σπίτι, αποφύγετε όλες τις μη αναγκαίες μετακινήσεις. Αν πρέπει να μετακινηθείτε, είναι προτιμότερο να ντύνεστε με πολλά ελαφριά και ζεστά ρούχα παρά ένα βαρύ ρούχο. Φροντίστε να έχετε μαζί σας αδιάβροχο. Φορέστε ζεστές και αδιάβροχες μπότες.
• Αποφύγετε την ορειβασία, το κυνήγι και όλα τα σπορ στα οποία ενδέχεται να χάσετε τον προσανατολισμό σας, να αποκλειστείτε ή να παγιδευτείτε και γενικά να θέσετε σε κίνδυνο τη ζωή σας ή να ανησυχήσετε τους οικείους σας.
• Μην αφήνετε τα παιδιά να βγουν έξω με την κακοκαιρία. Μάθετέ τα πως και πότε να καλούν την Πυροσβεστική, την Αστυνομία και τις άλλες Υπηρεσίες Εκτάκτου Ανάγκης.
Αν βρίσκεστε ήδη εκτός σπιτιού κατά τη διάρκεια σφοδρής χιονόπτωσης και οδηγείτε:
• Χρησιμοποιείστε όπου είναι απαραίτητες αντιολισθητικές αλυσίδες στους κινητήριους τροχούς. Βεβαιωθείτε για τη σωστή εφαρμογή τους.
• Ταξιδέψτε κατά προτίμηση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προτιμήστε τους κεντρικούς δρόμους και όχι παράδρομους και ενημερώστε τους οικείους σας για τη διαδρομή που θα ακολουθήσετε.
• Να έχετε αναμμένα τα φώτα πορείας για να γίνεστε εύκολα αντιληπτοί, ιδιαίτερα όπου δεν υπάρχει μεγάλη ορατότητα.
• Να οδηγείτε με χαμηλή ταχύτητα ώστε να έχετε τη δυνατότητα ελέγχου του οχήματός σας και διατηρείτε απόσταση ασφαλείας από τα προπορευόμενα οχήματα.
• Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν διασχίζετε γέφυρες, ανισόπεδες διαβάσεις και δρόμους που δεν είναι πολυσύχναστοι γιατί μπορεί να έχουν παγώσει. Θυμηθείτε ότι οι αντιολισθητικές αλυσίδες δεν προφυλάσουν από τον παγετό.
• Αν οδηγείτε σε επαρχιακό δρόμο, να αποφεύγετε τους χιονισμένους χωματόδρομους.
• Αποφύγετε να οδηγείτε σε δύσβατες ορεινές περιοχές.
• Παραμείνετε στο αυτοκίνητο αν αυτό ακινητοποιηθεί. Τοποθετήστε στην κεραία του ραδιοφώνου σας ένα ύφασμα με έντονο χρώμα για να σας εντοπίσουν οι διασωστικές ομάδες. Ανάβετε τη μηχανή για 10 λεπτά ανά ώρα και διατηρείτε την εξάτμιση του οχήματος καθαρή από το χιόνι.
• Εάν μετακινείστε στην πόλη είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Μετά την έντονη χιονόπτωση:
• Καθαρίστε επιμελώς την είσοδο του σπιτιού ή της πολυκατοικίας σας ώστε να διευκολύνετε την πρόσβαση των παιδιών, των ηλικιωμένων και γενικά όλων των ενοίκων. Φροντίστε το πεζοδρόμιο που έρχεται σε επαφή με το περίγραμμα της ιδιοκτησίας σας, να μην έχει πάγο ώστε να είναι ασφαλές από γλιστρήματα και άλλα ατυχήματα.
• Καθαρίστε τις στέγες, τις ταράτσες και τους εξώστες από το φορτίο του χιονιού ώστε να μην καταρρεύσουν.
• Ελέγξτε τις εγκαταστάσεις ύδρευσης για τυχόν αστοχίες από τον παγετό που θα προκαλέσουν διαρροή ύδατος, πλημμύρες σε υπόγειους χώρους και επιπλέον προβλήματα ολισθηρότητας.